De Dendermondse gevangenis–Het einde van een strijd

De Raad voor Vergunningsbetwistingen, de administratieve rechtbank die als laatste in de rij moet oordelen over bouwvergunningen en wat men nu omgevingsvergunningen noemt gaf het groen licht voor de bouw van de nieuwe Dendermondse gevangenis. Zij heeft nu de bezwaren tegen bouwvergunning en de ontsluitingsweg naar deze gevangenis verworpen. En haar oordeel is definitief.

Overleg na bouwverlof

Het is het zoals hier eerder geschreven verwachte einde van een ongeveer 10 jaar (!) durende juridische strijd van een aantal omwonenden en de Regionale Actiegroep Leefmilieu Dender en Schelde (RALDES). De bouw van die weg kan theoretisch vandaag aanvatten.

Gevangenisgebouw Dendermonde - Omgeving

Een computersimulatie van de nieuwe gevangenis die zoals men kan verwachten een heel idyllisch beeld schept van die instelling.

Er is nog wel een geschil bij de Raad van State rond het wijzigen door Geert Bourgeois, toenmalig minister voor Erfgoed, van het beschermingsdecreet voor het landschap van de Oude Dender. De aanpassing van dit besluit was nodig om de ontsluitingsweg naar de gevangenis aan te kunnen leggen.

Maar volgens de woordvoerster van de Regie der Gebouwen, bouwheer van de gevangenis, is dat geen echt probleem. “We hebben een bouwvergunning voor zowel de gevangenis als de ontsluitingsweg en kunnen dus starten”, klinkt het daar.

Al snel na het bouwverlof zal er overleg zijn tussen de verschillende partijen, en dat zijn vooral de Regie der Gebouwen, de tijdelijke bouwvereniging BAM die de bouw moet realiseren, het ministerie van Justitie, de stad en de Vlaamse Waterweg. Die laatste moet zorgen voor de afwerking van de ontsluitingsweg.

Grondspeculatie

Normaal gezien zal de weg met de brug er eerst komen want anders moet al het zwaar verkeer nodig voor de bouw langs de Boonwijk en de Meersstraat rijden en die is hiervoor feitelijk niet geschikt. Vermoedelijk zal men vlug dit najaar dus die al klaar liggende brug plaatsen en de weg afwerken. Wat snel kan gaan.

Oud Klooster - 25-04-2009 - 2

De kouter van het Oud-Klooster. De gevangenis zal een 10% beslaan van die kouter en komt rechts achteraan niet ver van die spoorlijn.

Waarmee dan definitief een einde komt aan een al meer dan 16 jaar aanslepende zaak. Talrijk waren de protesten, bezwaarschriften en beroepen bij allerlei rechtbanken en hogere overheden. Driemaal moest de provincie een nieuw ruimtelijk uitvoeringsplan opmaken en ook hier was het dus derde keer, goede keer.

Deze landbouwkouter van het zogenaamde Oud Klooster – hier stond bij het prille begin van Dendermonde een klooster dat nu feitelijk geheel verdwenen is – was bij de opmaak van de gewestplannen rond 1970 aangeduid als een woonuitbreidingsgebied.

Waarna DDS, de lokale intercommunale voor streekontwikkeling, begon met de aankoop van gronden daar. Ook verwittigde men enkele plaatselijke politiek goed geïntroduceerde families over die gewestplannen. Het gevolg was een beperkte vorm van grondspeculatie. Die hoopten op een lekkere extra spaarcent en zagen door de bouw van deze gevangenis die wens vervliegen. Hun gronden werden immers als landbouwgrond aangekocht.

Eksterstraat

Bij het begin van de protesten waren een aantal onder hen er trouwens als de kippen bij om te klagen over die plannen. Sommigen in de buurt zwegen dan weer en slikten hun extra winst in terwijl de anderen die gevangenis elders wilden, bijvoorbeeld bij de Eksterstraat, een sterk geïsoleerd gebied niet ver van de expresweg N41.

DSCN4696

De Eksterstraat in Sint-Gillis-Dendermonde waar sommige actievoerders dan de gevangenis wilden. al snel was er ook hier al een actiecomité tegen.

Vanuit de toenmalige lokale Open VLD, die toen sterk ageerde tegen die gevangenis op het Oud Klooster, ondernam men zelfs pogingen om die via de provincie en een door Grontmij gemaakte studie toch aan de Eksterstraat te plaatsen. Wat praktisch bijna onmogelijk was.

Het dossier zat op de provincie in handen van de Open VLD. Maar Dendermonde doorzag die manoeuvres en het plan faalde. Een van de tenoren van het verzet wiens familie op het Oud Klooster gronden had was gemeenteraadslid voor Open VLD. De Dendermondse liberalen steunen sinds de vorige legislatuur nu wel het project geheel.

Als gevolg van de bouw van die ontsluitingsweg ontstonden er ook protesten aan de Tragelweg, een doodlopende straat op de linkeroever van de Oude Dender. Die bewoners daar zagen in die op een goeie 100 meter van hun woningen gelegen weg immers een gevaar voor de rust. Enkelen beschouwden het zelfs als een soort autostrade.

En dan waren er natuurlijk ook veel natuurliefhebbers want die kouter van het Oud-Klooster is een mooi natuurgebied. Wel gaat die gevangenis maar een 10% van deze kouter innemen en verloor de rest sindsdien zijn statuut van woonuitbreidingsgebied. Bouwen is er nu verboden.

DSCN3907

De actiecomités tegen de gevangenis tijdens een persconferentie in café Tijl in betere tijden toen het hen nog voor de wind ging.

Alleen digitaal

In het begin hadden de protesten groot succes. Ze was er bij het eerste PRUP volgens de Raad van State (RvS) onduidelijkheid over de ontsluiting van die gevangenis. Ging dat via de Meersstraat, een nu nog niet geasfalteerde doodlopende straat, of via die nieuwe toen nog aan te leggen weg. Het was voor de RvS voldoende reden om het PRUP in de vuilbak te gooien.

En dan had de Raad van State bij het tweede PRUP opnieuw bezwaren omdat de geplande opmaak van het milieueffectenrapport voor dit PRUP alleen via het internet was kenbaar gemaakt en niet als vroeger via een gedrukte publicatie. Wat het gevolg was van een eerdere decreetwijziging van het Vlaams parlement. Maar dat schade de belangen van de burger stelde het tweede arrest.

Een wel heel raar besluit daar het Staatsblad, de bron van alle wetgeving, toen al jaren alleen nog digitaal verscheen. Zeker ook omdat de afdeling Wetgeving van diezelfde raad bij haar advies rond dit parlementair voorstel geen bezwaar had gemaakt tegen die decretale wijzing over deze zaak

Volgens drie goed geplaatste bronnen aan beide zijden van het conflict was dit een gevolg van de oprichting eerder door de Vlaamse regering van de Raad voor Vergunningsbetwistingen (RVVB). Die nam zo een belangrijke bevoegdheid af van de Raad van State en, volgens die drie bronnen, nam de Raad van State hierom via dat arrest weerwraak op de Vlaamse regering.

DSCN1786 (2)

De ondertekening op 28 juni 2011 van het contract voor de bouw van de nieuwe gevangenis op het Dendermondse stadhuis. Met vooraan minister van Financiën Didier Reynders (MR), daarachter minister van Justitie Stefaan De Clerck (CD&V), de man van de tijdelijke bouwvereniging BAM en achteraan de Dendermondse burgemeester Piet Buyse (CD&V).

Hiërarchie in rechtspraak

Wat indien waar een grote schandvlek is op onze rechtspraak. Het is Vrouw Justitia naakt. De economische schade van dit arrest was ook groot. Zo was er daardoor een serieuze vertraging bij bouw van de elektriciteitscentrale in Zeebrugge die nodig is om de door die windmolens in zee geproduceerde energie aan land te brengen.

Intussen blijkt uit dit dossier echter dat er goede afspraken gemaakt zijn tussen de Raad van State en de Raad voor Vergunningsbetwistingen (RVVB). Want dat was nodig. Zo liepen er bij beide administratieve rechtbanken procedures rond deze zaak en het kwam er daarom op aan dat ze elkaar niet voor de voeten zouden lopen.

Zo schortte de RVVB de vergunning voor de bouw van de gevangenis en de ontsluitingsweg in afwachting van een definitief arrest van de Raad van State. Het probleem – en een grote fout – van onze regionalisering is immers dat er geen hiërarchie is tussen een regionaal decreet en de nationale wetgeving. Dat is hier netjes opgelost.

RALDES woest

Terwijl de overheden en een groot deel van de bevolking in de stad blij zijn met de evolutie van dit dossier is men echter bij RALDES woedend. Zo stellen zij dat de Raad van State tweemaal neen zei maar nu ja, ondanks ook ditmaal een nee van de adviseur bij de raad.

Zo schrijven ze in hun persbericht: “Welke machinaties hebben hier gespeeld? De logica hierachter is alleszins ver te zoeken!” Vergetend dat men het PRUP tweemaal had aangepast aan de eerdere bezwaren van de raad die kwamen van …. RALDES en de protesterende buurtbewoners.

IMG_0661

De bouw van de sluis en brug over de Oude Dender. De verdere afwerking van de sluis zal volgens een bericht van de Vlaamse Waterweg, de eigenaar, blijkbaar nog op zich laten wachten.

Verder hebben zij het ook over: “… nog maar eens uiterst kostbare ruimte verloren door onbesuisd gedrag van de machthebbers….. Alternatieve inplantingen werden nooit ernstig onderzocht! Om één of andere duistere reden, zeker niet het algemeen belang, moest en zou de gevangenis op die plaats komen.”

Over de plek waar de gevangenis moest komen zijn die voorbije 16 jaar en tot nog dit jaar hevige discussies gevoerd, van de Dendermondse gemeenteraad tot herhaalde malen voor de Raad van State. Woedend was de reactie als gewezen burgemeester Norbert De Batselier (SPA) nu ongeveer 15 jaar terug tijdens de gemeenteraad de kwestie van grondbezit en speculatie opwierp.

De reden voor die keuze zijn al die jaren steeds duidelijk geweest en hadden te maken met de geschikte ruimte en de ligging in het kleinstedelijk gebied. Als er hier machinaties waren dan was het bij diegenen die actie voerden tegen de gevangenis.

In de fameuze studie van Grontmij klonk het grote argument voor de inplanting in de Eksterstraat dat dit zo’n mooi gebouw was dat die bij het naderen van Dendermonde via de N41 aan de bezoekers een positieve indruk ging geven. Nou!!

De open ruimte

Bovendien zit er een serieuze tegenstrijdigheid in hun persbericht. Eerst protesteren zij tegen de aanslag op de openbare ruimte – wat klopt – maar gelijktijdig klagen zij aan dat men niet koos voor een inplanting elders. Er is dus in hun visie zo te zien een hiërarchie in het aanslagen van de open ruimte en het negeren van de nog niet bestaande betonstop.

Wat zij echter natuurlijk helemaal vergeten is dat het hier niet gaat over een bedrijventerrein of woningbouwproject maar over de bouw van een gevangenis. De huidige in Dendermonde is te klein en vooral totaal verouderd. Ze stamt uit het midden van de negentiende eeuw.

IMG_2129

Het interieur van de oude gevangenis in Dendermonde aan de Leopoldlaan. Deze dateert van 1863 en is een geklasseerd gebouw. Het is een der oudste gevangenissen van het land. De vraag is dan ook wat de Regie der Gebouwen hiermee later gaat doen.

België werd hierover wegens de schending van de mensenrechten van die gevangenen al herhaaldelijk veroordeeld. Ook terecht. Een nieuwe gevangenis is geen luxe maar om reden van de mensenrechten hoogst noodzakelijk. Tellen de mensenrechten dan niet?

Er loopt nu een dossier voor een groots bouwproject aan Krijgem, pal bij de Tragelweg, de Oude Dender en het Oud Klooster. Maar hiertegen hoorde men tot heden geen enkel bezwaar, noch van RALDES, noch van de omwonenden. Dat kan zo te zien dus wel. Logica???

Willy Van Damme

:

Een gedachte over “De Dendermondse gevangenis–Het einde van een strijd

  1. Mag ik eraan toevoegen dat ik bij dit positieve nieuws een mooie fles wijn degusteerde op de gezondheid van Raldes en de fanaticus Wouter J.Nu nog hun peperdure advocaten betalen met de subsidies van de gemeenschap die ze bevochten.

Plaats een reactie