Toen de Belgische wapenhandelaar Jacques Monsieur zich op 6 september voor de 12de kamer van het Brusselse hof van beroep moest verantwoorden in de zaak van zijn serie illegale wapenhandels beloofde Jacques Monsieur aan de rechters dat hij zijn Franse eigendom bij de stad Tarascon ging verkopen en naar België verhuizen. Dat blijkt dus nu een van de zovele leugens te zijn die de man aan de buitenwereld poogde wijs te maken.
De Vlucht naar Portugal
Wat België moest zijn blijkt nu Herdade do Zambujal vlakbij Evora, hoofdplaats van het gelijknamige district. Het ligt in de regio van Alentejo en niet ver van de toeristische trekpleister Algarve aan de Atlantische kust.
Een landelijk gebied gekend voor zijn beschermde natuurgebieden met hier en daar ver uit elkaar enkele woningen naast een mooi luxe hotel. Het ligt op een goede vijftig kilometer zuidwaarts van de stad Evora waar hij nu in de cel zit.
Volgens het persbericht van de Belgische politie werd hij er woensdag opgepakt en moest hij vrijdag in Evora voor de rechter verschijnen. België heeft immers een Europees aanhoudingsbevel uitgeschreven voor onze mogelijks grootste illegale wapenhandelaar ooit.
Op 21 maart dit jaar verloor hij bij het Hof van Cassatie immers zijn beroep tegen het arrest van het hof in de zaak rond zijn illegale wapenhandel. En toen men hem opriep om in de gevangenis zijn straf uit te zitten bleek de man verdwenen. Waarna de mensen van het FAST (Fugitive Action Search Team) op zoek gingen, ook hier met succes.
De villa annex paardenkwekerij van Jacques Monsieur in het Quartier Saint-Gabriel bij Tarascon in de Provence. Zodra Cassatie weigerde om zijn arrest van het hof van beroep te verbreken verkocht hij de zaak en liet zijn paarden overbrengen naar de omgeving van de stad Evora en de Herdade do Zambujol. De politie ontdekte echter die transportfactuur met daarop zijn nieuw adres. Domme Monsieur.
Op vraag van het FAST trok de Franse politie op zoek in zijn vroegere woning in Tarascon en ontdekte er de bewijzen van de verhuis van zijn Lusitaanse paarden naar het gehucht Herdade do Jambujol. Waar de Portugese politie hem woensdag dan kon oppakken. Gezien het hier om een Europees aanhoudingsbevel gaat komende na een definitieve veroordeling kan die uitlevering moeilijk een probleem vormen.
Jacques Monsieur begon zijn carrière bij het Belgisch leger en nadien in de paardensport, in essentie die van de Lusitaanse paarden waar hij ook een gekend en relatief succesvol figuur zowel als kweker en als ruiter is. Het was ook via die paardensport dat hij in contact kwam met het wereldje van de Poolse paardenliefhebberij en ook de militairen in dat milieu. Het was de periode dat Polen nog lid was van het Warschaupact.
Deze contacten waren voor de Westerse veiligheidsdiensten vermoedelijk erg interessant. En die contacten met Polen bleken ook voor hem tot voor kort waardevol. Zo werkte hij de laatste jaren voor zijn wapenhandel veel met de Poolse firma Uni Mesko, zijn dekmantel. “Het waren de Polen die handelden, ik was maar een simpele tussenpersoon”, was een van zijn voornaamste argumenten ter verdediging. Zonder succes.
Al snel viel zijn naam in allerlei onderzoeken rond de Brusselse onderwereld en haar bovengrondse contacten rond de plaatselijke jetset. Hij verhuisde mede daarom naar Frankrijk waar hij zich als hobby verder toelegde op de kweek en opleiding van Lusitaanse paarden. Ook trok hij toen ook op stage naar Portugal om zich verder te bekwamen in deze in origine vooral Portugese tak van de paardensport.
Jacques Monsieur zag er altijd gekleed uit als een gentleman, een figuur die steeds met pak en das rondliep. En die volgens sommigen binnen de veiligheidsdiensten daardoor teveel opviel.
Mossad
Zaken doen dat was voor hem de wapenhandel. En tot zijn veroordelingen in Iran, Frankrijk en België was dat in essentie vooral via westerse veiligheidsdiensten zoals de Franse DGSE, de DIA (Defense Intelligence Agency) en vooral de Israëlische Mossad. Zij moesten aan iemand in het geheim wapens leveren en dan riep men de man ter hulp.
Zo was hij een belangrijk figuur in het grote Amerikaanse schandaal gekend als Iran-Contra Gate (1985-1987) dat zich afspeelde onder de Amerikaanse president Ronald Reagan. Wat Reagan bijna zijn job kostte.
Het argument dat hij te weinig de zaken volgde en dus niet op de hoogte was redde de toenmalige president. Daarbij leverde de VS gratis onder meer telegeleide raketten (TOW) aan Israël die het dan met medeweten van Washington via Monsieur doorverkocht aan Iran.
Officieel was het om in Libanon door pro-Iraanse groepen vastgehouden gijzelaars vrij te krijgen. In de praktijk wou men gewoon die oorlog tussen Irak en Iran zo lang als mogelijk laten voortduren. Een kwestie om die landen zowel politiek als militair te vernielen. Wat op termijn alleen bij Irak en dan nog maar deels lukte. Niet bij Iran.
Toppunt was toen hij in 1993 op vraag van de Mossad in de VS materiaal voor de Iraanse luchtmacht kocht. Officieel was het materiaal, zijnde luchtafweergeschut en vliegtuigonderdelen, voor onze luchtmach in Evere bestemd.
Reden waarom hij samen met een kompaan de handtekeningen van de toenmalige baas van de aankoopdienst en de chef van de luchtmacht vervalste. Op zeker ogenblik verkocht Monsieur op de internationale markt zelfs Iraans wapentuig. Hij leek de perfecte infiltrant.
Door zijn ontmaskering in de Franse en Belgische pers als gevolg van het schandaal rond de Franse oliemaatschappij Elf Aquitaine (nu een onderdeel van Total) ontdekte de pers het tot dan geheel anonieme bestaan van Monsieur. Deze was intussen naar Iran gevlucht waar het gerecht, die ook de pers leest, hem dan maar wegens spionage arresteerde. Het einde van de spion Monsieur want de Mossad kon met hem nadien niets meer doen.
Ontvoering
Maar Monsieur, die nochtans zeer rijk is, besloot verder te werken in de illegale wapenhandel. Tot de VS hem in 2009 wegens die wapentrafiek met Iran in het vizier kreeg, hem met nepcontracten in de val lokte en in Panama ontvoerde. Het werk van de Drug Enforcement Administration (DEA) die hun betrokkenheid in een gesprek ook erkenden. Ditmaal vloog hij in Alabama in de cel.
Maar door dit Amerikaanse optreden wakker geworden werd ook het Belgisch parket en politie terug actief rond zijn handel en wandel en begon in Brussel een nieuw onderzoek met rogatoire missies tot in Polen en Frankrijk toe. En zeker als het federaal parket met Véronique Melot de zaak overneemt raakt Monsieur toch voor de rechtbank.
En terwijl Jacques Monsieur, die rechten studeerde aan de ULB, in eerste aanleg in een gesprek stelde zich geen zorgen te maken en wel zou vrijgesproken worden draaide dat heel anders uit. Terwijl het parket 2 jaar effectief vroeg kreeg hij drie jaar.
In beroep werden er dat dan echter 4 jaar effectief plus een stevige boete van meer dan 1 miljoen euro. Na de zitting waren zijn drie advocaten en de man dan ook weggevlucht uit de rechtszaal. Geen gesprekken met de pers ditmaal. Waarna in maart dit jaar ook Cassatie dit arrest volgde.
Voldoende reden dus voor Jacques Monsieur om te vluchten naar wat men zijn derde vaderland, na België en Frankrijk, kan noemen. Daar werd hij dinsdag op vraag van het FAST door de Portugese politie opgepakt en verscheen er vrijdag voor het Tribunal de Relàçao – Dit is een onderdeel van het hof van beroep – die zijn verdere aanhouding tot zijn uitlevering aan België beval. (1)
En zoals zijn vlucht in november 2000 van Frankrijk naar Iran eindigde in een cel zo eindigde deze ontsnapping opnieuw in een cel, ditmaal niet in de Iraanse stad Mashad maar in het Portugese Evora. Men kan Monsieur dan ook de specialist van het internationaal gevangeniswezen noemen.
Met tweemaal in Frankrijk, tweemaal in België en eenmaal in Iran, Turkije en de VS en nu Portugal. Dit in afwachting van de vier jaar in België die hem wachten. Zes verschillende landen dus. Weinig Belgen zullen hem dit vermoedelijk ooit hebben voorgedaan. De man is een expert van het leven achter de tralies. En zeggen dat hij met zijn paarden zulk een rustig leven had kunnen leiden.
Willy Van Damme
1) Sapo, 16 augustus 2019, ‘Jacques Monsieur. Detido em Évora um dos maiores traficantes de armas belga’. https://sol.sapo.pt/artigo/668256/jacques-monsieur-detido-em-evora-um-dos-maiores-traficantes-de-armas-belga
Correctie:
Verder onderzoek leerde dat deze Herdade do Zambujal waar Jacques Monsieur werd opgepakt niet in het stadje Castro Verde ligt maar nabij de stad Evora zelf. Het probleem is dat er meerdere Herdado do Zambujal zijn.
Volgens de nieuwswebsite van Luso Jornal zou hij al vorig jaar naar Portugal verhuist zijn. Dus mogelijks rond zijn veroordeling door het hof van beroep in oktober 2018. Zijn arrestatie ginds was in Portugal ook overal in de media groot nieuws. Zijn naam is er gemaakt.
NASCHRIFT:
FAST, het team van de federale politie die voorvluchtige veroordeelden opspoort, heeft donderdag Jacques Monsieur al overgebracht van zijn cel in Evora in Portugal naar de gevangenis in Sint-Gillis te Brussel. Vermoedelijk zal zijn levenspartner verder zorgen vor het onderhouden van de paarden. Dat was zo al het geval in Tarascon toen hij in Amerikaanse detentie zat.