Er komt blijkbaar schot in de zaak van de nieuwe gevangenis in Dendermonde. Recent vroeg de Regie der Gebouwen, de bouwheer, bouwvergunningen aan voor de realisatie van de nieuwe gevangenis op de site van het Oud Klooster in de Dendermondse Boonwijk. Geschat moet worden dat de werken een twee jaar gaan duren. Ook is er een vraag van Waterwegen & Zeekanaal (W&Z) voor een nieuwe bouwvergunning voor de er grotendeels al liggende ontsluitingsweg.
Zone openbaar nut
Reden is dat de actiecomités tegen die gevangenis, een buurtcomité met enkele buurtbewoners en Raldes, het Regionaal Actiecomité Dender en Schelde, alleen de vernietiging vragen van het recente provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan (PRUP), het derde al.
De maquette van de nieuwe Dendermondse gevangenis. Bij het maken van het ontwerp stelde men zeer strenge eisen qua licht- en geluidshinder en het inpassen in het lokale leefmilieu. Niet voldoende echter volgens de actiecomités die de verbindingsweg naar de gevangenis voorstellen als een soort autostrade pal achter hun villa’s daar.
Dit PRUP is essentieel want het gebied is nu grotendeels woonuitbreidingsgebied en een stukje landbouwzone. En ongeveer 10 ha, een 10%, van die site moet dan zone van openbaar nut worden gelegen binnen het kleinstedelijk gebied Dendermonde.
Het ganse woonuitbreidingsgebied, bijna 90 ha groot, wordt via dit PRUP geschrapt en omgezet in randstedelijk open gebied waar landbouw verder mogelijk blijft. Een gevangenis hoort immers wettelijk te liggen binnen zo’n kleinstedelijk gebied en niet in landelijke zones. Dit PRUP regelde dat.
De Raad van State vernietigde de vorige twee plannen omwille van procedurele redenen. Tegen de keuze voor die site zelf had ze geen bezwaar. Waarbij hun hier gebruikte argumenten voor de vernietiging in juridische kringen nogal wat vragen opriepen. De gevolgen van de laatste vernietiging waren ook zeer zwaar.
Zo werden een boel ruimtelijke uitvoeringsplannen door dit arrest ook nietig en dienden overgedaan. Zo liep het aan land brengen van de door die windmolenparken in zee geproduceerde elektriciteit grote vertraging op. De Raad van State verklaarde immers het decreet gebruikt voor de opmaak van zo’n RUP onwettelijk.
Ecologische bezwaren
Uit de al gekende bezwaarschriften blijkt men zich bij de actievoerders te beperken qua vermeende procedurele fouten tot een aspect en vooral te mikken op puur ecologische argumenten zoals de leefwereld van vleermuizen, watervervuiling en geluidshinder.
Bij de aanleg van de ontsluitingsweg legde men westwaarts een dijk aan met als voornaamste bedoeling de populatie van vleermuizen daar te beschermen. Zelfs met de verlichting komende van het autoverkeer ‘s nachts is bij de bouw rekening gehouden.
Maar aangezien men bij de Raad van State opteerde voor de lang durende procedure van de vernietiging en niet voor de normaal heel vlug afwerkte vraag tot schorsing denkt men bij de Regie der Gebouwen niet te moeten wachten en vroeg men begin dit jaar de beide bouwvergunningen aan. Waarbij de Regie die van de gevangenis voor zijn rekening nam.
Niels Tas (SP.a), schepen voor Ruimtelijke Ordening: “Wij hebben recent voor beiden bouwvergunningen een positief advies gegeven en het is nu de gewestelijke ambtenaar in Gent die deze moet uitreiken. Het openbaar onderzoek is ook al afgerond. Voor de wegenis is daar ook de baan omheen de gevangenis en de ontsluitingsweg voor fietsers en voetgangers bij. Die dient ook als weg voor noodgevallen. De zaak komt woensdag op de gemeenteraad voor ter stemming.”
Wat betekent dat men nog dit jaar normaal met de bouwwerken zal starten. Een woordvoerder van de Regie der Gebouwen kon er voorlopig nog geen timing op plaatsen. Een normaal goed ingelichte bron had het echter over oktober dit jaar voor de start der werken. De weg zelf ligt er al grotendeels. Wat nog ontbreekt is de brug zelf en de twee stukjes weg erheen. Werken die men zeer snel kan realiseren.
Belangrijk hierbij is dat het Vlaams overheidsbedrijf NV W&Z, eigenaar van de Dender en de door de binnenstad lopende Oude Dender, steeds stelde dat men samen met die brug ook die erbij komende sluis ging realiseren. De bouwaanvraag voor dit luik is wel nog niet aangevraagd.
Die sluis is essentieel om de Dender terug in verbinding te brengen met de Oude Dender. Er is immers een klein niveauverschil tussen beide stromen en men wil hoe dan ook de binnenstad vrijwaren van overstromingen. Zeker de Grote Markt is hier erg kwetsbaar.
De actievoerders tegen de bouw van de nieuwe gevangenis vragen bij de Raad van State alleen de vernietiging en niet de schorsing van het provinciale PRUP. Behoudens een element beperken ze zich in hun bezwaarschrift ditmaal alleen tot vermeende strikt milieuproblemen.
Het is een cruciaal onderdeel van de Dender Loopt, een project van W&Z tot opwaardering van de Oude Dender en het Dendermondse stadscentrum. Een project dat omwille van budgettaire problemen bij het Vlaams gewest grote vertraging heeft opgelopen. Het met elkaar verbinden van de twee waterlopen is een al herhaaldelijk en luid gestelde vraag van de toeristische vaarsector en de steden Aalst en Dendermonde.
Stokoude gevangenis
De gevangenis van Dendermonde zou een 550 gevangenen moeten huisvesten en een gelijkaardig aantal personeelsleden tellen. Het moet de stokoude uit 1863 daterende Dendermondse gevangenis vervangen. Deze is zoals vele penitentiaire instellingen overbevolkt en onaangepast aan de huidige normen. Wat er nadien met die als monument beschermde oude gevangenis moet gebeuren is nog een vraagteken.
Wel wijzigde men de procedure voor de Raad van State sinds de vernietiging van het vorige tweede PRUP ietwat. Zo kan men indien gewenst tijdens de procedure voor de vernietiging ook de schorsing vragen.
Ook kan men tegen die beide bouwvergunningen nog in beroep gaan bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Wat met succes gebeurde bij de eerste bouwaanvraag voor die weg. Die werken liggen stil zolang er een procedure voor de Raad van State liep. De toenmalige procedure duurde echter zo lang dat de weg er voor de beslissing uiteindelijk viel al grotendeels lag.
De sluis aan de Oude Dender ligt er nu onafgewerkt bij. Het wachten is op de plaatsing der betonnen brugelementen en de korte stukje aansluitingsweg om die sluis af te werken. Een vroegere belofte van W&Z.
De door het Vlaamse gewest gecreëerde Raad voor Vergunningsbetwistingen werkt immers erg traag. Hier lijkt de ultranationalistische Vlaamse slogan ‘Wat we zelf doen, doen we beter’ te slaan op betere, extra, vertraging. Hij werd immers opgericht omwille van het geklaag over de toen trage procedures bij de Raad van State. Maar dat is daar wel voltooid verleden tijd.
Willy Van Damme
Willy Van Damme's Weblog 