SKEPP zijn kwakzalvers

Iedereen zal ze wel nu al kennen, de heren en dames van SKEPP, wat staat voor De Studiekring voor de Kritische Evaluatie van Pseudowetenschap en het Paranormale. Al een aantal jaren hebben die hun pijlen gericht op de homeopathie als een soort schietschijf voor wat voor hen pseudowetenschap is, een soort van oplichterij dus. Recent nog organiseerden zij een wat ze noemden massale ‘zelfmoordactie’ door grote hoeveelheden homeopathische producten te drinken. Gewoon belachelijk. Het probleem met hun acties en beweringen is nu eenmaal dat wat zij homeopaten verwijten in feite zelf praktiseren, namelijk kwakzalverij.

Zoeken naar begrip voor de feiten

Wetenschappers zijn soms elke dag van bij het opstaan tot het slapengaan bezig met het bestuderen van de wereld, de natuur, de mens, historische feiten, fysica, etc… Men ziet feiten, poogt die op een rijtje te zetten, ze te begrijpen en haalt daaruit een hypothese, een vermoeden. Dat wordt dan later een thesis, iets wat al steviger op de grond staat en, met heel veel geluk en nog meer hard werk, een wet, een wetmatigheid. Iets waarvan men na veel onderzoek van de feiten zeker is dat het niet anders kan. Tot – verdomme – het tegendeel wordt bewezen en die wet dient aangepast.

Het is een frustrerend werk, een dikwijls eenzaam werk ook. Saai voor de meeste buitenstaanders maar voor de betrokken wetenschapper een kwestie van echte passie. En dat een wetenschapper zijn gans leven kan zitten studeren op fenomenen en nooit niet de achterliggende problematiek kan vinden is gekend. De zwaartekracht was er ook voor Newton geboren werd. Alleen, hij begreep het fenomeen.

Er zijn in onze maatschappij, in de natuur oneindig veel fenomenen die we nog niet begrijpen. Weet al iemand veel over de communicatie onder de dieren? We sturen nochtans wel al boodschappen naar vermeende buitenaardse wezens. Neem een ander veel gekend probleem, dat van ME of CVS, het Chronisch Vermoeidheidssyndroom. Men spreekt van en syndroom omdat men na tientallen jaren studie wereldwijd nog steeds niet weet wat hier aan de hand is. Iedereen tast hier nog steeds in het duister, zelfs al beweert er wel eens een  wetenschapper dat hij de zaak kan oplossen. Wat als steeds voorbarig blijkt. En als de wetenschapper het niet begrijpen dan zwijgen ze over oorzaak, gevolg en oplossing. Neen, zoals het een wetenschapper hoort zoekt deze verder door het woud van feiten op zoek naar hypothese, these en wetmatigheid. Zo werkt wetenschap. Het is niet voor de simpele van geest die overal antwoorden hebben maar nooit vragen.

Genezingen die we niet begrijpen zijn mirakels

In zijn column “Verzoek aan de Hogere Homeopathische Macht” in De Morgen van 8 februari toont Tim Trachet, erevoorzitter van SKEPP, zo een simpele van geest te zijn, de kwakzalver par excellence. Al in het begin van zijn tekst toont hij zijn ware natuur. “Toch beweren homeopaten dat dergelijke extreem verdunde stoffen mensen kunnen genezen”, stelt hij. Een fout van jewelste. Homeopaten beweren dat niet, het is een feit zo vaststaande als het draaien van de aarde om de zon. Het toont dat hij niet eens de essentie van wetenschap snapt: het onderzoek der feiten.

En wie grossiert in dergelijke simplismen gaat natuurlijk op dit pad verder. Zo stel hij iets later in deze column: “… blijft iedere wetenschappelijke verklaring achterwege. Dan kunnen we enkel spreken van een bovennatuurlijk verschijnsel of nog liever een mirakel, veroorzaakt door een Hogere Homeopathische Macht…. Maar als het bestaan van zo’n mirakel zwart op wit wordt aangetoond, beloven we op onze knieën te vallen.”

Dieper kan men moeilijk zakken. We zitten met een inderdaad merkwaardig fenomeen dat miljoenen mensen wereldwijd dankzij homeopathische geneeskunde genezen. Tot heden is voor dit fenomeen nog een onvoldoende wetenschappelijke basis in de zin dat ze door de geneeskundige wereld algemeen aanvaard wordt. Mogelijks speelt hier de maffia van de medische lobby een grote rol. Die verdiende dankzij de Wereldgezondheidsorganisatie WGO, fortuinen met hun inentingscampagnes tegen bijvoorbeeld de Mexicaanse griep en haat de homeopathie.

Maar het is niet omdat men op wetenschappelijk gebied nog deels in het duister tast dat men deze feiten zomaar moet negeren en het hebben over mirakels of als anderen bij SKEPP over het placebo-effect. Het getuigt van een wel heel groot misprijzen voor de wetenschap om iets wat men nog niet geheel begrijpt zo te behandelen. We begrijpen het niet,  dus is het zever, placebo of een mirakel. We begrijpen CVS niet, dus is het allemaal nep en zit het in het hoofd. Wie in ‘s hemelsnaam neemt dergelijk onzinverkopers voor vol aan? Het is een attitude die helemaal niets met wetenschap te maken heeft. Het is er zelfs de antithese van.

Als men een geneeskundig fenomeen wetenschappelijk weet te verklaren dan wijzigt er aan het feit zelf in wezen helemaal niets. Het enige dat anders is, is dat wij het feit begrijpen, het kunnen vatten. Dan komen spreken als Tim Trachet doet over mirakels is gewoon gelul van een absoluut hoog niveau. Een wetenschapper zal de feiten aanvaarden zoals ze zijn en gaat op onderzoek. SKEPP ziet feiten, spreekt daarover als zijnde ‘mirakels’ en ‘placebo’ en gooit dus die miljoenen data gewoon de vuilbak in. Van kwakzalvers gesproken. Begrijpelijk dat een geneesheer als Kim Geybels die voor haar minnaar drugs ging halen, zich hier solidair toonde. Maar het was natuurlijk geen homeopathie waarnaar zij in Nederland op zoek ging.

Willy Van Damme